Liegen of meebewegen

‘Daar doe ik niet aan mee hoor, aan dat flauwe gedoe dat ik mee moet praten wanneer ma het over m’n vader heeft! Ik zeg gewoon tegen haar: ‘Pa is dood’.

‘En wat is haar reactie als je dit zegt?’

‘Nou, meestal zoiets van: Ohhh, is dat waar joh. Tjonge…dat ik dat nu niet wist’.

Het kan in sommige gevallen goed uitpakken als je de waarheid zegt. Meestal is dat in de beginfase van dementie. Deze werkwijze werkt niet meer in een later stadium.  Echter in de beginfase kun je de zogenaamde ROT (Realiteits Oriëntatie Training) toepassen. Zolang als mogelijk blijven prikkelen om in het hier en nu te zitten, met als doel om de persoon in kwestie grip te laten blijven houden op de werkelijkheid en zijn omgeving. Maar om dat op deze manier te doen? Keihard zeggen dat pa dood is?

Het is absoluut de werkelijkheid. Soms is iemand al jaren niet meer in leven. Maar wat geeft het bij de meesten verdriet en verwarring wanneer iemand in de veronderstelling is: ‘Ik ga zo naar moeder’ en dat er dan keihard gezegd wordt: ‘Die leeft niet meer’.

Nellie zit op haar kamer. Dit wilde ze graag. Ik kom bij haar zitten. Peinzend kijkt ze voor zich uit. ‘Ik blijf hier zitten hoor. M’n man komt zo’. Ze kijkt naar buiten. Starend in de verte. Het is alsof ze een soort monoloog met haar zelf aangaat. Ik weet niet of mijn aanwezigheid ertoe doet in dit geval. ‘Maar of ’t ie komt? Ik weet ’t niet…!’ gaat ze verder. ‘Misschien is ’t ie me vergeten. Dat zou kunnen.’

Ze vindt het wat lang duren. Zachtjes mompelt ze: ’Nog niet…hij is er nog niet. Maar hij komt wel hoor’.

Ik blijf nog even bij haar. Zachtjes praat ze verder: ‘Ik heb toch echt niet gehoord dat hij niet meer leeft. Dus dat zal wel niet’.

Ik zou nu kunnen zeggen tegen haar dat haar man wel dood is. Al jaren. Maar ik doe het niet. Ik ga mee in haar belevingswereld.

‘Weet jij waar hij blijft?’ 

‘Hij komt wat later Nellie. Hij moest overwerken. Daarom was hij niet bij het avondeten’. Nellie is in de veronderstelling dat haar man zo komt, dus ga ik daar in mee. De zogenaamde Validation Methode. Meebewegen met de bewoner en in het moment.

Ze blijft nog een poosje voor zich uit staren. Met een glimlach op haar gezicht. Vouwt haar handen. ‘Wat hou ik toch veel van em’.  Vind je ’t erg als ik hier op ‘m blijf wachten?’

 Liegen of meebewegen